سلامت، ایمنی و محیط زیست

سوال بسیاری از مدیران این است که HSE چیست ؟ داشتن گواهینامه های HSE چه فایده ای دارد؟ این گواهینامه ها را از کجا باید تهیه کرد؟ چه آموزشهایی برای آموختن HSE وجود دارد؟ این آموزش ها را از چه مراکزی بخواهند؟

HSE چیست ؟
HSE مخفف کلمات health safety و environment به معنای سلامت، ایمنی و محیط زیست است. که در اصطلاح به HSE یا بهداشت حرفه ای تبدیل شده است.

HSE و بهداشت حرفه ای از ما در برابر ریسک های موجود در محل کار حفاظت میکند. کارکنان و کارفرمایان هر دو ذی نفع کنترل ریسک ها و خطرات شغلی هستند. پیمانکاران از طریق اعمال HSE به پیشرفت خود کمک میکنند و از طرف دیگر کارمندان آنها ساعات کاری مفیدتری خواهند داشت. اما حقیقتا HSE چیست ؟

HSE علم و هنری است که بامحدود کردن ریسک ها اقدامی کارامد در راستای حفاظت از انسانها ،تجهیزات و منابع مالی برمیدارد. گاهی اشتباها تصور میشود که HSE یک حرفه ی درمانیست درحالیکه تنها بخشی از HSE درمان و دارای موقعیت های درمانیست. در واقع بهداشت حرفه ای و HSE با کاهش درمانهای تخصصی و شغلی به نفع کارفرمایان عمل میکند.

گواهینامه HSE در کنار آموزش تخصصی HSE برای پیمانکاران ضروری است. امروزه پیمانکارانی که گواهینامهHSE ندارند به راحتی از بازار رقابت حذف میشوند.

HSE و مدیریت بهداشت و سلامت در محل کار اصولی برای متوقف کردن عوامل زیان آور محیط کار است. تمام مشاغل تا حدودی دارای عوامل زیان آور هستند. HSE به کنترل این عوامل میپردازد. به طور مثال در تماس بودن با مواد خطرناک، حرکات تکراری، پوسچر نامناسب، کار در شب، ارتعاش، گرد و غبار تنها تعدادی از عوامل زیان آور محیط کار است.

کنترل بعضی از خطرات نسبت به دیگر خطرات در اولویت هستند اما به هرحال تمام خطرات باید مورد ارزیابی قرار گیرند و کنترل شوند.

اولویت بندی خطرات به ترتیب به صورت زیر است:

1- حذف خطرات محیط کار
2- جایگزین کردن
3- محدود کردن خطرات
4- اقدامات مهندسی
5- اقدامات مدیریتی
6- تجهزات حفاظت فردی

حذف خطرات محیط کار:

اولین اولویت حذف خطرات است. به طور مثال اگر یک ماده اضافی و خطرناک در محیط وجود دارد باید از محیط کار حذف شود.

جایگزین کردن مخاطرات:

در بعضی مواقع حذف خطرات امکان پذیر نیست ولی میتوان با جایگزینی یک روش یا ماده دیگر احتمال وقوع حوادث را کاهش داد یا پیامد وقوع حوادث را کاهید. به طور مثال استفاده از یک دستگاه با صدای بالا به جای استفاده از یک دستگاه نا ایمن و مرگبار.

محدود کردن خطرات:

در حالتی که جایگزینی یا حذف امکانپذیر نیست باید خطرات را در یک محدوده نگه داشت. استفاده از حفاظ ها این نوع از مواجهه با خطرات است.

اقدامات مهندسی:

استفاده از روشهای ایمن تر مهندسی در رویه های کاری و یا به روز کردن تجهیزات اقدامات مهندسی محسوب میشوند.

اقدامات مدیریتی:

اقدامات مدیریتی اخذ تصمیماتی است که باعث تغییرات در شرایط محل میشود به طور مثال نوبت کاری یا استفاده از نیروهای با تجربه جزو اقدامات مدیریتی است.

استفاده از تجهیزات حفاظت فردی:

بسیاری از مدیران به اشتباه فکر میکنند تنها و اولین مرحله در HSE استفاده از تجهیزات حفاظتی است. در حالی که این مورد آخرین کاری است که در برابر خطرات باید انجام پذیرد.

بهداشت شغلی و ایمنی شغلی چه تفاوتی با هم دارند؟

هر دو حرفه مرتبط با مردم، کارمندان، پیمانکاران و بازدیدکنندگان در محیط کار هستند. با این وجود یک مرزی بین این دو وجود دارد. برای مثال یک حادثه صنعتی ممکن است بر سلامت فیزیکی ( ایمنی) افراد تاثیر بگذارد هماهنطور که میتواند بر سلامت روانی (بهداشت) افراد اثرگذار باشد.

برای ساده سازی ممکن است بهداشت حفاظت از ریسک های ذهنی و جسمی بلند مدت تلقی شود که ممکن است به بیماری و ناراحتی کشیده شود. از طرف دیگر ایمنی درباره جلوگیری کردن از پیامدهای ناگهانی است مانند بریدگی، سوختگی و…

چالش های مدیریت بهداشت حرفه ای و HSE چیست ؟
خطرات بهداشتی در محیط کار میتوانند بسیار متفاوت و مبهم باشند. تصور کنید برای مثال سلامت روانی و اینکه هر موقعیت مختلفی چطور میتواند بر ما اثرات مختلفلی بگذارد. بعد از این موضوع عامل زمان و اینکه چطور سلامت یک نفر ممکن است متاثر از عوامل مختلفی تاثیر پذیرد.

این موضوع به شرکت ها پیشنهاد میدهد که به صورت مستمر خطرات بهداشتی را مورد بررسی قرار میدهند حتی مواردی که ضرر کمتری دارند باید مورد مدیریت HSE قرار گیرند.

هدف اصلی از بهداشت حرفه ای و HSE چیست ؟
هدف اصلی از HSE کمک به کارکنان در راستای کاهش استرس و مراقبت از آنان در یک محیط کار ایمن است تا بتوانند خلاقانه عمل کنند.